Net Zero không chỉ là một khái niệm, mà còn là lời kêu gọi hành động khẩn thiết từ cộng đồng toàn cầu nhằm ứng phó với biến đổi khí hậu. Mục tiêu này đại diện cho một thế giới mà lượng khí thải gây hiệu ứng nhà kính được cân bằng hoàn toàn bằng các biện pháp hấp thụ hoặc loại bỏ, chẳng hạn như trồng rừng hoặc sử dụng công nghệ thu giữ carbon.
Trên trường quốc tế, các quốc gia và tập đoàn lớn đã thể hiện cam kết mạnh mẽ. Liên minh châu Âu (EU) đặt mục tiêu trở thành nền kinh tế đầu tiên đạt Net Zero vào năm 2050. Mỹ và Trung Quốc cũng đã đưa ra những lộ trình cụ thể. Đáng chú ý, Net Zero không chỉ là một phong trào bảo vệ môi trường mà đã trở thành yếu tố sống còn trong chiến lược kinh doanh của nhiều tổ chức.
Tại Việt Nam, cam kết đạt Net Zero vào năm 2050 được đưa ra tại COP26 đã đánh dấu một bước tiến quan trọng. Tuy nhiên, để đạt được mục tiêu này, các doanh nghiệp trong nước, đặc biệt là các doanh nghiệp vừa và nhỏ (SME), phải đối mặt với nhiều thách thức. Những câu hỏi như “Chúng ta cần bao lâu để đạt được Net Zero?” hay “Doanh nghiệp sẽ bắt đầu từ đâu?” vẫn còn để ngỏ.
Net Zero – Lời Kêu Gọi Cấp Thiết Từ Toàn Cầu
Trong những năm gần đây, Việt Nam đã có những bước đi đầu tiên nhằm xây dựng lộ trình Net Zero. Chính phủ đã ban hành Luật Bảo vệ môi trường 2020, quy định đo lường và quản lý khí thải, cũng như khuyến khích doanh nghiệp áp dụng các giải pháp tiết kiệm năng lượng. Ngoài ra, các cơ chế hỗ trợ, như chính sách định giá carbon, cũng đang được thảo luận và dự kiến triển khai vào năm 2025.
Tuy nhiên, tình hình thực tế vẫn còn nhiều bất cập. Chỉ một số doanh nghiệp lớn, như Vinamilk và Vingroup, đã công bố lộ trình Net Zero rõ ràng. Phần lớn các SME, chiếm tới 90% số lượng doanh nghiệp tại Việt Nam, vẫn loay hoay trong việc hiểu và thực hiện các yêu cầu phát thải. Nhiều doanh nghiệp thậm chí chưa nhận thức đầy đủ về tầm quan trọng của Net Zero, dẫn đến sự thiếu chuẩn bị để đáp ứng các tiêu chuẩn quốc tế.
Những rào cản lớn khiến doanh nghiệp chưa thể bứt phá
Hạn chế nguồn lực: SME tại Việt Nam thường gặp khó khăn về tài chính, công nghệ và nguồn nhân lực. Việc đầu tư vào công nghệ xanh, năng lượng tái tạo hay cải thiện quy trình sản xuất thường được xem là quá sức đối với nhiều doanh nghiệp nhỏ.
Thiếu nhận thức và chiến lược: Trong khi các doanh nghiệp lớn đã nhận ra rằng Net Zero là yếu tố sống còn để tồn tại trong chuỗi cung ứng toàn cầu, nhiều SME vẫn coi đây là một xu hướng tạm thời. Điều này dẫn đến tâm lý chờ đợi thay vì hành động ngay, khiến doanh nghiệp rơi vào thế bị động khi đối mặt với các yêu cầu từ thị trường quốc tế.
Áp lực chuỗi cung ứng: Với các ngành xuất khẩu chủ lực như dệt may, thủy sản, hay chế biến thực phẩm, việc không đáp ứng được tiêu chuẩn Net Zero đồng nghĩa với nguy cơ bị loại khỏi chuỗi cung ứng hoặc chịu thuế carbon cao khi xuất khẩu sang các thị trường lớn như EU và Mỹ.
ESG – Chìa Khóa Vàng Để Doanh Nghiệp Vượt Qua Thách Thức
Net Zero không thể đạt được nếu doanh nghiệp chỉ tập trung vào việc giảm khí thải mà bỏ qua các yếu tố khác như quản lý nhân sự, cộng đồng và hệ thống quản trị. Đó là lý do ESG – với ba trụ cột Môi trường (Environmental), Xã hội (Social) và Quản trị (Governance) – trở thành nền tảng quan trọng cho doanh nghiệp trong hành trình phát triển bền vững.
Trong đó, Net Zero là một phần cốt lõi của yếu tố Môi trường. Việc đạt được mục tiêu này đòi hỏi doanh nghiệp phải cải thiện cách sử dụng tài nguyên, giảm thiểu rác thải, chuyển đổi sang năng lượng tái tạo và nâng cao hiệu suất sản xuất. Tuy nhiên, để thực sự phát triển bền vững, các doanh nghiệp cần xây dựng chính sách minh bạch, thúc đẩy sự gắn bó của nhân viên và tạo mối liên kết chặt chẽ với cộng đồng. ESG chính là công cụ toàn diện để đạt được điều này.
Hiểu rõ những khó khăn mà các doanh nghiệp, đặc biệt là SME, đang gặp phải trong hành trình Net Zero, Trung tâm Hỗ trợ DNNVV phía Bắc (TAC) đã triển khai khóa học "Đào tạo doanh nghiệp phát triển bền vững – ESG". Đây là một giải pháp toàn diện giúp doanh nghiệp nâng cao nhận thức, trang bị kiến thức và công cụ cần thiết để thực hiện các cam kết ESG.
Việc tích hợp ESG và đạt mục tiêu Net Zero không còn là lựa chọn mà đã trở thành điều kiện bắt buộc để doanh nghiệp tồn tại và phát triển trong bối cảnh cạnh tranh toàn cầu. Tham gia khóa học "Đào tạo doanh nghiệp phát triển bền vững – ESG" sẽ giúp các doanh nghiệp Việt Nam xây dựng nền tảng vững chắc, từ đó vượt qua thách thức và tận dụng cơ hội trên thị trường quốc tế.
Tìm hiểu thêm về các chuyên đề và đăng ký tham dự miễn phí tại đây:
Thông tin chi tiết, xin liên hệ:
Trung tâm Hỗ trợ DNNVV phía Bắc, Cục Phát triển doanh nghiệp, Bộ Kế hoạch và Đầu tư.
Địa chỉ: Tòa nhà D25 Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Ngõ 7 Tôn Thất Thuyết, Cầu Giấy, Hà Nội.
ĐT: (84-24) 710.99.100
Email: tac@mpi.gov.vn
Website: https://vietnamsme.gov.vn/